Hoe Europa het voortouw neemt op het gebied van duurzame inkten op oliebasis

Volgens een rapport dat in januari werd vrijgegeven door de Business Research Company (Oil-Based Printing Inks Global Market Report 202), zal de wereldwijde markt voor op olie gebaseerde inkt de komende vier jaar een robuuste groei doormaken. Verwacht wordt dat het een samengesteld jaarlijks groeipercentage van 4,1% per jaar zal bereiken, waardoor de marktomvang in 2028 $ 14,64 miljard bedraagt, tegen $ 12,47 miljard in 2024. Deze uitbreiding wordt gedreven door de groei van duurzamere, plantaardige inkten, waarbij Europa het voortouw neemt als grootste markt.

Plantaardige inkten, waaronder inkten gemaakt van sojabonen en plantaardige oliën zoals maïs, koolzaad en zonnebloem, zijn milieuvriendelijker dan traditionele inkten op basis van mineralen/aardolie. Ze zijn niet alleen een hernieuwbare hulpbron, maar ze zijn ook effectiever biologisch afbreekbaar. Bovendien kan papier dat is bedrukt met plantaardige inkten ook beter worden gerecycled, omdat de inkten zelf gemakkelijker te verwijderen zijn tijdens het ontinktingsproces.

Het gebruik van plantaardige inkten kan zelfs bijdragen aan een gezondere werkplek, omdat ze, in vergelijking met traditionele inkten op petroleumbasis, aanzienlijk lagere emissies van vluchtige organische stoffen (VOS) bevatten, waarvan blootstelling aan hoge doses ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Inkten op minerale basis kunnen ook gezondheidsrisico's opleveren bij gebruik op voedselverpakkingen, wat betekent dat alternatieven zoals plantaardige inkten hier een goede optie zijn.

De gevolgen van EU-regelgeving

Volgens het onderzoek van de Business Research Company wordt de vraag naar plantaardige inkten gedreven door de toenemende behoefte aan milieuvriendelijke inkten. In Europa wordt het gebruik van duurzamere materialen, zoals plantaardige inkten, bevorderd en worden fossiele producten bestraft of uitgefaseerd.

Zo stimuleert het actieplan voor de circulaire economie, dat in 2020 is aangenomen als onderdeel van de Europese Green Deal van de Europese Unie (EU), de bredere toepassing van plantaardige inkten door middel van maatregelen om het gebruik van hernieuwbare, biologisch afbreekbare en recycleerbare materialen te bevorderen. Er is ook het EU-actieplan "Zero pollution" gelanceerd in 2021, dat tot doel heeft de vervuiling tegen 2050 terug te dringen tot niveaus die niet langer als schadelijk voor levende wezens worden beschouwd. Dat plan omvat maatregelen om de vervuiling door industriële activiteiten te verminderen en de invoering van plantaardige inkten met een laag VOS-gehalte in de grafische sector verder aan te moedigen.

Duitsland en Frankrijk besluiten

Individuele landen hebben ook hun eigen beperkingen ingevoerd op inkten op basis van mineralen, wat de ontwikkeling van alternatieven stimuleert. Duitsland heeft volgens een onderzoek van Future Market Insights het grootste marktaandeel voor eco-inkten in Europa (15,3% in 2022). De overheid hier heeft de ontwikkeling van milieuvriendelijke inkten gestimuleerd door middel van een reeks programma's en projecten, en heeft vrijwillige initiatieven van de industrie ondersteund. Zo tekende de Duitse papierbranchevereniging Arbeitsgemeinschaft Graphische Papiere in 2023 een overeenkomst met de minister van Milieu om tegen 2028 geen minerale olie-nieuwsinkten meer te gebruiken.

Frankrijk heeft ondertussen in 2020 een wet aangenomen die het gebruik van minerale inkten in drukwerk en verpakking begin 2025 verbiedt. Het verbod geldt voor al het drukwerk, waaronder voedselverpakkingen, kranten, tijdschriften en reclamemateriaal.

Terwijl ze werken aan het elimineren van op aardolie gebaseerde inkten, hebben Frankrijk en Duitsland ook samengewerkt aan projecten om minerale olievrije (MOF) inkten te evalueren. In oktober 2023 werd in een rapport van overheidsinstanties en organisaties uit de grafische industrie uit de twee landen de haalbaarheid onderzocht van het gebruik van MOF-inkten in de rotatie-offsetsector. Het bleek dat inkten op basis van plantaardige olie goed presteerden in tests voor het onvermogen om te worden verwijderd, dat de kleurreproductiekwaliteit van MOF-inkten nu vergelijkbaar is met die van conventionele inkten en dat er geen ernstige prestatieproblemen waren. Het inktverbruik was ook vergelijkbaar met inkten op minerale basis.

Het rapport schrok er niet voor terug om enkele van de uitdagingen van het gebruik van plantaardige inkten op te merken, waaronder de prijsvolatiliteit van plantaardige oliën. De adoptie van MOF-inkten vereist ook een overgangsperiode van zes tot twaalf maanden voor leveranciers om de levering te kunnen garanderen.

Nu plantaardige inkten snel groeien en al net zo goed presteren als traditionele inkten, is dat een overgangsperiode waar velen al van willen profiteren.