W jaki sposób Europa jest liderem w dziedzinie zrównoważonych farb na bazie oleju

Według raportu opublikowanego w styczniu przez Business Research Company (Oil-Based Printing Inks Global Market Report 202), globalny rynek farb olejowych odnotuje silny wzrost w ciągu najbliższych czterech lat. Oczekuje się, że osiągnie złożoną roczną stopę wzrostu na poziomie 4,1% rocznie, co oznacza, że wielkość rynku wyniesie 14,64 mld USD w 2028 r., w porównaniu z 12,47 mld USD w 2024 r. Ekspansja ta jest napędzana przez rozwój bardziej zrównoważonych farb pochodzenia roślinnego, z Europą na czele jako największym rynkiem.

Farby roślinne, w tym te wykonane z soi i olejów roślinnych, takich jak kukurydza, rzepak i słonecznik, są bardziej przyjazne dla środowiska niż tradycyjne farby mineralne/na bazie ropy naftowej. Są nie tylko zasobem odnawialnym, ale także skuteczniej ulegają biodegradacji. Co więcej, papier zadrukowany farbami roślinnymi można z powodzeniem poddać recyklingowi, ponieważ same atramenty są łatwiejsze do usunięcia podczas procesu odbarwiania.

Stosowanie farb roślinnych może nawet przyczynić się do zdrowszego miejsca pracy, ponieważ w porównaniu z tradycyjnymi farbami, powodują znacznie niższą emisję lotnych związków organicznych (LZO), przy których narażenie na wysokie dawki może powodować poważne problemy zdrowotne. Farby mineralne mogą również stanowić zagrożenie dla zdrowia, gdy są stosowane na opakowaniach żywności, co oznacza, że alternatywy, takie jak farby roślinne, są tutaj świetną opcją.

Skutki regulacji Unijnych

Według badania Business Research Company, popyt na farby roślinne jest napędzany przez rosnące zapotrzebowanie na farby drukarskie przyjazne dla środowiska. W Europie działania legislacyjne promują stosowanie bardziej zrównoważonych materiałów, takich jak atramenty roślinne, oraz penalizują lub wycofują produkty z paliw kopalnych.

Na przykład plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, przyjęty w 2020 r. w ramach Europejskiego Zielonego Ładu Unii Europejskiej (UE), zachęca do szerszego stosowania atramentów pochodzenia roślinnego poprzez środki promujące stosowanie materiałów odnawialnych, biodegradowalnych i nadających się do recyklingu. Istnieje również unijny plan działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń, uruchomiony w 2021 r., którego celem jest ograniczenie zanieczyszczenia do poziomów, które nie są już uważane za szkodliwe dla organizmów żywych do 2050 r. Plan ten obejmuje środki mające na celu zmniejszenie zanieczyszczenia pochodzącego z działalności przemysłowej, co dodatkowo zachęca do stosowania farb drukarskich pochodzenia roślinnego o niskiej zawartości lotnych związków organicznych w sektorze poligraficznym.

Działania Niemiec i Francji

Poszczególne kraje wprowadziły również własne ograniczenia dotyczące farb mineralnych, co pobudziło rozwój alternatyw. Niemcy, według badania Future Market Insights, mają największy udział w rynku farb ekologicznych w Europie (15,3% w 2022 roku). Tutejszy rząd zachęca do rozwoju przyjaznych dla środowiska farb poprzez szereg programów i projektów oraz wspiera dobrowolne inicjatywy branżowe. Na przykład w 2023 r. niemieckie stowarzyszenie przemysłu papierniczego Arbeitsgemeinschaft Graphische Papiere podpisało porozumienie z ministrem środowiska w sprawie wyeliminowania atramentów informacyjnych z olejów mineralnych do 2028 r.

Tymczasem Francja przyjęła w 2020 r. ustawę zakazującą stosowania farb mineralnych w druku i opakowaniach do początku 2025 r. Zakaz dotyczy wszystkich materiałów drukowanych, w tym opakowań żywności, gazet, czasopism i materiałów reklamowych.

Pracując nad wyeliminowaniem farb ropopochodnych, Francja i Niemcy współpracują również nad projektami mającymi na celu ocenę farb niezawierających oleju mineralnego (MOF). W październiku 2023 r. w raporcie przygotowanym przez agencje rządowe i organizacje przemysłu poligraficznego z obu krajów zbadano wykonalność wykorzystania atramentów MOF w sektorze offsetu rolowego. Stwierdzono, że farby na bazie oleju roślinnego dobrze wypadły w testach usuwania niezdolności, że jakość odwzorowania kolorów farb MOF jest obecnie porównywalna z konwencjonalnymi farbami drukarskimi ,i że nie ma poważnych problemów z wydajnością. Absorpcja farby była również porównywalna z farbami mineralnymi.

W raporcie nie zabrakło informacji o niektórych wyzwaniach związanych ze stosowaniem farb roślinnych, w tym o zmienności cen olejów roślinnych. Przyjęcie farb MOF wymaga również od sześciu do 12 miesięcy okresu przejściowego, aby dostawcy mogli zagwarantować dostawę.

Ponieważ farby roślinne szybko się rozwijają i już teraz działają tak samo dobrze, jak te tradycyjne, jest to okres przejściowy, z którego wiele osób już chce skorzystać.